The Road of Learning Taiwanese (speech, 4/27/2002)

Citation form tones are shown below, improvised with extra characters when they couldn't be produced as a single character. For example, the line representing the 7th tone, used over the letter i in si, the verb for to be, is an underscore character above the letter i. Because this is an HTML document, it wasn't always practical to use the same romanization spellings we used in class, so some church romanization spellings are used, e.g., the asterisk instead of the superscript n for nasal endings of syllables, the double o instead of the o with a superscript dot.

           _                 _                                _   _
     Góan pe-bú kap góa kóng-oe ê-sî, in kap góa kóng Eng-gí nia-nia.
                                          _
In kap góa ê a-ché tuì Tâi-oân kàu Ka-ná-tai lâi-khì ê-sî, góa ê a-ché
 _                          _  |   _    _        _            _
be-hiáu kóng Eng-gí, sóo-í ti hak-hau i u chin-che ê gí-giân bun-tê.
    _       _                           _               _
In-ui góan pe-bú bô aì gín-á chiong-lâi u chit khóan ê bun-tê, sóo-í
         _                          _   _
in koat-teng kap gín-á kóng Eng-gí nia-nia.  Sui-jiân in ê Eng-gí bô
                _        _  |   _    _            _
siu* hó, in aì hoo góan ti hak-hau siong hó ê ki-hoe.
           _    _                    |                       _
     Góan pe-bú e-hiáu kóng Tâi-gí, Jit-gí, kap Eng-gí, tàn-si in bô
 _    _              _     _               _      _           _
tia*-tia* kóng.  In-ui góa u chhit ê hia*-ti-chí-moai, sóo-í ti góan
          _    _        _        _                   _
tau lâng tia*-tia* kóng-oe, tàn-si chha-put-to lóng si gín-á kóng
                   _               _                           _
Eng-gí.  Ti góa ê bin-chêng, góan pe-bú chin-chío kóng Tâi-oân-oe.
                           _             _   _    _   _
In kan-na kóng chit kúi ê ji:  Sái-sái, moo-moo, tau-hu, pàng-sái...
             |         _  _   _       |   _     _        _   _ _
lóng-chóng chap-kúi ê ji nia-nia.  Chiah-png í-au, góan lau-pe u-sî
_          |            _     _       _           _
e kóng "Chiah-pá," tàn-si in-ui góan lau-bú lóng iong Eng-gí kìo gín-á
       |   _                           |   _       _
lâi chiah-png ("Come eat!"), sóo-í "Chiah-png" góa m-bat thia*--koe.
 _               _                       _  _   _
Goo nî í-chêng, ti Bí-tang Tâi-oân-lâng ha-ling-oe, góa ê pêng-iú
                 |   _           |   _        |   _         _     _  _
kap góa kóng "Chiah-png."  Góa tioh mng i "chiah-png" chit nng ê ji si
     |              _                 _                _     _
sím-mih ì-sù.  Góa siu* i kám-kak góa m-chai-iá* chit nng ê ji chin

ki-koài.
              _                            _         _
     Góa khì--koe Tâi-oân chhit-peh pái.  Te it pái si it-kíu-pat-kíu
           _   _            _                               _   _
nî.  Góan lau-pe, góan sío-moe, kap góa chò-hóe khì.  Góan lau-pe
                               _                       _        _
kap góa ê sa*-koo chò-hóe kóng-oe.  Tang-sî góa ê sío-moe thia*-u
  |
chit-tíam-á Hôa-gí, thia*-bó Tâi-gí.  Tang-sî Hôa-gí, Tâi-gí góa
                     _       _                   |
lóng thia*-bô.  Góa mng sío-moe in teh kóng sím-mih.  I ka góa kóng,
      _ _
"Góa ia m-chai-iá*.  In bô kóng Hôa-gí, in kóng Tâi-gí!"
                            _
     It-kíu-kíu-pat nî góa te it pái khì Tâi-tiong pài-hóng góan
             _      _   |            |                          _
thài-thài ê pe-bú.  U chit-pái góa chit ê lâng chhut-khì.  Góa iong
        _   _                       _    _       _
Hôa-gí mng loo-pi* ê lâng chu-tiàm ti tó-ui.  I iong Tâi-gí hôe-tap.
                                    |        _   _    _    |
Góa tong-jiân thia*-bô, sóo-í góa tioh-aì chhoe leng-goa chit ê
           _    _              _        |
lâng, tàn-si in-ui chit-má góa e-hiáu chit-tiám-á Tâi-gí, chit-má
    _                                     |
góa e kóng, "Sit-lé, góa ê Tâi-gí bô sím-mih hó.  Lí kám kóng Hôa-gí?"
         |         |               _   _             _      _
     Góa oh--kòe chit nî ê Tâi-gí nia-nia, sóo-í góa e-sái iong Tâi-gí
 _     _                       _    _                     _     |
pan ê tai-chì chin chío.  Tàn-si in-ui góa chit-má kóng ê oe, chit-nî
                                                        _
í-kêng góa lóng thia*-bô, sóo-í góa kám-kak góa chit-má e-hiáu kóng
       |                        _
chit chit-tiám-á ê Tâi-gí chin be-bái.